ΑΙΣΩΠΟΣ

Από The Stelios Files
Esopos.jpg

Δούλος που ως πατρίδα του αναφέρεται η Φρυγία και η Σάμος ή, κατ' άλλους, οι Σάρδεις. Κατά τους βιογράφους του έζησε περί το 550 π.Χ. στη Σάμο. Οι παραδόσεις μιλούν για ταξίδι του στην Ανατολή και για βίαιο θάνατο του στους Δελφούς.

Ήταν άσχημος και καμπούρης, όμως, με ανοιχτό μυαλό (και στόμα) και με χιούμορ που τσάκιζε κόκαλα. Ταξίδεψε πολύ στην ανατολή και στην Αίγυπτο, και υποτίθεται ότι είχε επαφές με τους επτά σοφούς. Υπήρξε γνωστός στον αρχαίο κόσμο. Αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, τον Πλάτωνα και άλλους και χωρίς αμφιβολία ήταν ένας φιλόσοφος και παρατηρητής της ανθρώπινης φύσης και της κοινωνίας. Θεωρήθηκε πατέρας της μυθογραφίας. Ο Αίσωπος διατύπωνε -με τρόπο προσιτό στη λαϊκή νοημοσύνη- ηθικές, πολιτικές και κοινωνικές εμπειρίες. Τους ρόλους των πρωταγωνιστών του παίζουν ανθρώπινοι χαρακτήρες και, κυρίως, ζώα που στην εποχή που διαδραματίζονται οι μύθοι είχαν λαλιά. Πολλές παροιμίες που θεωρούνται αποστάγματα της λαϊκής σοφίας οφείλονται στους μύθους του Αισώπου (όσα δε φθάνει η αλεπού κ.ά.). Μελετώντας το υλικό των μύθων, δύσκολα μπορεί κανείς να πιστέψει ότι είναι έργο ενός ανθρώπου.

Ο αισώπειος μύθος είναι σύντομη αφήγηση παραδειγματικού χαρακτήρα, με στοιχεία από τη λαϊκή σοφία αλλά και με δείγματα φιλοσοφικής αντίληψης για τη ζωή, όπου ένα περιστατικό με πρωταγωνιστές συνήθως ζώα, αλλά και ανθρώπους ή θεούς, χρησιμεύει για να εξάρει ή να στηλιτεύσει χαρακτήρες και συμπεριφορές.

Στη φιλολογική επιστήμη ο Αίσωπος αμφισβητείται ως «ένα» πρόσωπο και η σχηματισμένη πεποίθηση είναι ότι στον Αίσωπο προσωποποιείται μία ανώνυμη λαϊκή, προφορική, παράδοση που αργότερα κωδικοποιήθηκε κατά διαταγή του Διονυσίου του Φαληρέως, στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. Η δημοσίευση αυτή αποτέλεσε την πρώτη γνωστή έκδοση των Μύθων του Αισώπου. Η κωδικοποίηση εκείνη δυστυχώς δεν σώζεται σήμερα και μόνο ποιητικές επεξεργασίες του Βαβρίου (ελληνικά), του Φαίδρου (λατινικά) και άλλων, διέσωσαν το υλικό της επιτομής εκείνης. Τελικά οι μύθοι έφθασαν στις ημέρες μας μέσω Βυζαντίου. Η πρώτη έντυπη έκδοση των μύθων έγινε το 1479 στο Μιλάνο και ακολούθησε αυτή των Παρισίων το 1547. Ο Αδαμάντιος Κοραής τύπωσε τους μύθους το 1810 στο Παρίσι και ακολούθησε κριτική έκδοση (1852) στη Λειψία από τον Χαλμ. Πολλές εκδόσεις παρουσιάστηκαν έκτοτε και οι μύθοι -πιστεύεται- ότι έχουν διαβαστεί παγκοσμίως σχεδόν όσο και η Βίβλος. Η πιο πρόσφατη έκδοση των μύθων έγινε από τον οίκο ΡΕΝGUΙΝ του Λονδίνου (1997) σε 50000 αντίτυπα. Η απόδοση των μύθων στη νέα ελληνική γλώσσα έγινε από τους Ανδρόνικο Νούκιο και Γεώργιο Αιτωλό, που έζησαν στον 16ο αιώνα.